کشورها و چهره‌ها در تعامل با گروه طالبان چی ارزش‌هایی را مدار اعتبار قرار می‌دهند؟
پرسش که پاسخ آن در بازی‌های پشت پرده‌ی کشورهای جهان و منطقه پنهان است. به تازگی ملاهیبت الله رهبر طالبان برای سفارت افغانستان در جمهوری چین، سفیر جدید تعیین کرد، هرچند تاهنوز به شمول جمهوری چین که رابطه تنگاتنگ با طالبان دارد، هیچ کشوری گروه طالبان را به عنوان حکومت به رسمیت نشناخته است.
از سویی دیگر این که چگونه در بیش از دو سال پسین شماری از نماینده‌ها و مقام‌های بلند پایه جمهوریت به امارت پیوستند در این گزارش به بررسی می‌گیریم.
حالا که حدود دو سال و سه ماه از تسلط گروه طالبان برافغانستان گذشته است در این هنگام شماری از جمهوریت خواهان بدون قید و شرط به امارتی‌خواهان چهره بدل کردند و در این میان ۶۳ نماینده‌گی افغانستان در جهان نیز گواه تغییرات و تحولاتی بوده است.
همزمان با تغییرات در نماینده‌گی‌های افغانستان در بیرون، رهبری طالبان بلال‌کریمی معاون سخنگوی این گروه را به حیث سفیر به جمهوری چین فرستاده است.
از سوی دیگر دپلومات‌های جمهوریت از سفارت افغانستان در هندوستان دست از کار کشیدند.
دپلومات‌های جمهوریت در نامه‌ی به روز جمعه (۲۴ نوامبر) فشار کشور میزبان را علت ترک مسوولیت و بستن دروازه سفارت افغانستان در دهلی جدید عنوان کردند.
در میان کشورهای همسایه و منطقه، تنها سفارت افغانستان در دوشنبه تاجیکستان مستقلانه و در مخالفت با حاکمیت طالبان به فعالیت‌اش ادامه داده است.
منابع در سفارت افغانستان در دوشنبه تاجیکستان به بینا می‌گویند، با وجود مشکلات مالی که در دو سال پسین داشته اند، از رهبری تا کارمندان پایین، بیشتر شان ادامه کار بربنیاد قوانین جمهوریت را یک اصل و ارزش مهم شمرده اند.
محمد ظاهر اغبر سفیر حکومت پیشین افغانستان در تاجیکستان به تاریخ (۷ نوامبر) نامه‌ی معرفی نماینده وزارت خارجه گروه طالبان به سفارت تاجیکستان را در برابر رسانه‌ها پاره کرد و گفت که «سفارت افغانستان نماینده سیاسی مردم افغانستان است و به هیچ قوم و تبار خاصی تعلق ندارد؛ بلکه امانت مردم افغانستان است که من و تیم کاریم مسوولیت حفاظت از آن را به عهده داریم.»
ظاهر اغبر از چهره‌های مخالف گروه طالبان دانسته می‌شود و همواره موقف تند در برابر این گروه داشته است.
از سوی دیگر نصیر احمد فایق سرپرست کرسی نماینده‌گی افغانستان در سازمان ملل در گفتگو با بینا، هرچند در باره علت تعامل شماری از کشورها و نیز دپلومات‌های جمهوریت با گروه طالبان چیزی نمی‌گوید اما می‌افزاید:« اکثریت کشورهای اروپایی با طالبان تماس ندارند، آسترالیا، کانادا، آلمان و انگلستان کشورهای استند که با گروه طالبان تماس ندارند.»
آقای فایق که پس از کنار رفتن غلام محمد اسحاق‌زی سرپرستی کرسی نماینده‌گی همیشگی افغانستان در سازمان ملل متحد را به عهده گرفت با امکانات اندک اما تااکنون در برابر برخوردهایی آنچه که ضد حقوق بشری گروه طالبان دانسته می‌شوند، در تمامی نشست‌های سازمان ملل صدا‌بلند کرده است.
در این میان سهیل شاهین رییس دفتر سیاسی گروه طالبان در قطر، در مصاحبه‌ی با تلویزیون ملی زیر اداره‌ی این گروه که به روز شنبه ( ۲۵ نوامبر) پخش شد، به دسترس قرار نگرفتن کرسی افغانستان در سازمان ملل متحد را به این گروه، فشار سیاسی جهان بر طالبان دانست.
شاهین در حالی که یک‌بار دیگر کرسی نماینده‌گی همیشگی افغانستان در سازمان ملل متحد را حق طالبان دانست ، سازمان ملل متحد را به هم‌سوی با مخالفان طالبان متهم کرد.
این عضو گروه طالبان گفت:« سازمان ملل متحد در حالی که ادعای بی‌طرفی دارد، اما در قسمت کرسی افغانستان؛ سازمان ملل بی‌طرف نیست.»
با این همه، از میان ۶۳ نماینده‌گی افغانستان در بیرون، طالبان به شانزده نماینده‌گی افغانستان در کشورهای همسایه و منطقه نماینده‌گان‌اش را معرفی کرده اند اما دپلومات‌های جمهوریت در جمهوری چک، اسپانیا و هالند از طالبان اطاعت کرده اند اما بسیاری از نماینده‌گان جمهوریت در کشورهای اروپایی حاکمیت گروه طالبان را به رسمیت نشناخته و تا اکنون مستقلانه عمل کرده اند.
اما چرا و چگونه دپلومات‌های که خود را مدافعان ارزش‌های جمهوری اسلامی می‌دانستند و نیز کشورهای که همواره ادعای دفاع از حقوق بشر را سر داده اند با وجود به رسمیت نشناختن گروه طالبان، راه تعامل با این گروه را در پیش گرفته اند؟
طارق فرهادی مشاور پیشین جمهوریت ( مقیم در سویس ) به بینا می‌گوید که تعامل کشورها و نیز شماری از دپلومات‌های جمهوریت با گروه طالبان بربنیاد منافع کشوری و فردی استوار است.
آقای فرهادی می‌گوید که کشورهای همسایه و منطقه تعامل با طالبان را نظر به مسایل تجارتی، استخباراتی، پروژه‌های معادن افغانستان و به‌گونه‌ی مجموعی بربنیاد منافع شان تنظیم کرده اند.
فرهادی می‌افزاید که « ایران امروز غیر از مواد نفتی تقریبا یک ملیارد دالر صادرات به افغانستان دارد و از نزدیک به دو نیم میلیارد دالر پولی که ملل متحد به افغانستان می‌دهد، نصف آن را ایران به طرف خود جذب می‌کند.»
اما دید آقای فرهادی در باره تعامل شماری از دپلومات‌های جمهوریت با امارت چنین است:« بعضی کسانی استند که در کابل ( افغانستان) جایداد دارند و به این نتیجه رسیده‌اند که در صورتی به جایدادهای شان صدمه نمی‌رسد که با طالبان تعامل کنند، اگر در وقت خلقی‌ها بروت مُد بود، بروت میگذاشتند، اگر در وقت طالبان ریش مُد باشد ریش می‌مانند.»
با این همه فراز و فرودها، برخی از آگاهان دیگر به این باور استند که ادامه این گونه سیاست‌ها در کوتاه مدت به سود افراد و کشورها است اما در دراز مدت متضرر اصلی این تحولات شهروندان افغانستان خواهند بود.
