سازمان ملل متحد ۲۵ نوامبر را روز جهانی مبارزه با خشونت در برابر زنان نامگذاری کرده است، بربنیاد تعریف این سازمان هر گونه رفتار که به آسیبهای بدنی، جنسی، سلبآزادی و روانی زنان بیانجامد خشونت در برابر زنان شناخته میشود.
اما جهان این روز را در حالی گرامی میدارد که زنان و دختران افغانستان زیر فشار شدیدترین و خشنترین خشونتها قرار دارند.
افغانستان کشوریست که بالاترین سطح میزان خشونت و رفتارهای ناپسند دربرابر زنان را در جهان دارد و این روند نگران کننده هر روز در حال افزایش است.
هرچند آمار بلند خشونت در برابر زنان این کشور چیزی تازهی نیست در دوران حکومت پیشین نیز تحقیقهای سازمان ملل بالاترین آمار خشونت در برابر زنان را نشان میداد اما پس از حاکمیت دوباره طالبان این وضعیت بیشتر از پیش بدتر شده است.
گزارشها نشان میدهند که خشونت دربرابر زنان هم از نظر آمار و هم از نظر گوناگونی افزایش یافته اند.
اینجا چند تن از زنان فعال حقوق بشر در گفتگو با تلویزیون (بینا) از روایتهای خشونت دربرابر زنان سخن میگویند، این روایتها نشان میدهند که در حال حاضر خشونتها با زنان در افغانستان به گونهی گستردهتر انجام میشوند.
شهرزاد اکبر، رییس کمیسیون حقوق بشر افغانستان در دوران جمهوریت به تلویزیون بینا گفت،« آمار خشونتها در افغانستان به مراتب بالا رفته و زنان در وضعیت بسیار بد و دشوار زندگی میکنند، در دو دهه گذشته که میکانیزم های بررسی خشونت دربرابر زنان وجود داشت آمار ثبت شده نشان میداد که زنان در هر کجای از جامعه با خشونت رو به رو بود حتی در داخل خانواده ها»
خانم اکبر با انتقاد از دولت پیشین اما میگوید، « پس از آمدن طالبان تمام میکانیزم های خشونت دربرابر زنان و میکانیزم های حقوقی از بین رفته و هیچ پاسخگو وجود ندارد، در حال حاضر زنان نمیتوانند در بخش قضا و سارنوالی کار کنند، بنابر بر این هیچ خدمات و قوانین حمایتی برای زنانی که در معرض خطر مواجه میشوند وجود ندارد ».
طالبان پس از تسلط بر افغانستان بیش از ۵۰ فرمان در برابر زنان صادر کردند که این فرمانها، محروم ساختن زنان از کار، تحصیل، پوشش اختیاری، مسافرت، رفتن به بازار، رفتن به حمام های عمومی، سوار شدن به تاکسی و حتی خرید سیم کارت و استفاده از گوشی هوشمند را در بردارند.
زنان معترض:
همزمان با سقوط افغانستان بار دیگر تاریخ سیاه محرومیت بر زنان تکرار شد، طالبان زنان را کاملاً خانه نشین کردند و دست به شکنجه و بازداشت آنان زدند، آمارها نشان میدهند که در یک ماه نخست حاکمیت این گروه چندین زن کشته و بازداشت شدند ، به همین دلیل در اوایل ماه سپتامبر ۲۰۲۱میلادی زنان برای اولین بار در اعتراض به محدودیتها و خشونتها، در برابر طالبان تجمع کردند و در نزدیکی کاخ ریاست جمهوری پیشین به خواست های طالبان جواب رد دادند.
اما آن زمان این اعتراضها با سرکوب، بازداشت و شکنجه از سوی طالبان پاسخ داده شد و سرانجام ۲۵ زن معترض از سوی این گروه بازداشت شدند.
همزمان با گسترش اعتراضهای زنان، آمار خشونتها نیز افزایش یافتهاند و طالبان زنان را از تمام حقوق های اولیه شان محروم کردند.
طالبان در جریان دو سال و چهار ماه نزدیک به یک صد و ۲۰ زن معترض را به گونه وحشت ناک بازداشت کرده اند که تعداد از این بازداشت شدهها هنوز هم در بند طالبان هستند، و این آمار هر روز در حال افزایش است.
در اوایل سال ۲۰۲۲میلادی طالبان به خانه تمنا زریاب پریانی، زن معترض هجوم بردند، او و سه خواهرش را بازداشت کردند، به دنبال آن پروانه ابراهیم خیل، مرسل عیار، زهرا محمدی، ظریفه یعقوبی و تعداد زیادی دیگری از زنان در ولایتها و کابل توسط طالبان بازداشت شدند اما تا اکنون از سرنوشت، منیژه صدیقی، ندا پروانی، ژولیا پارسی و پریسا آزاده که در روزهای پسین بازداشت شدند اطلاعی در دست نیست.
معصومه حسینی، عضو جنبش زنان معترض افغانستان که چندین بار توسط طالبان مورد آزار و اذیت قرار گرفته به تلویزیون بینا گفت،« با اینکه در حکومت پیشین در بعضی از نقاط افغانستان خشونت علیه زنان به شکل قابل ملاحظهای کاسته شده بود اما باز هم زنان هر روز قربانی خشونتهای بیشماری بود، اما بعد از آمدن طالبان شرایط به طور کلی فرق کرد و زنان در افغانستان در حال حاضر اوج خشونت و شکنجه را تجربه میکنند».
وی همچنان تاکید میکند که برای از میان برداشتن خشونتها در برابر زنان در افغانستان هیچ راهکاری وجود نداشته و در حال حاضر نیز وجود ندارد و حتی طالبان باورمند به جلوگیری از خشونت در برابر زنان نیستند.
معصومه میگوید« چندین بار در راهپیمایی و اعتراضها دربرابر طالبان با آنها رو به رو شدم، من را به گونهای بیرحمانه تهدید کردند و گفتند ما چیزی بنام حقوق زن نداریم».
زنان افغانستان با آنکه نیم نفوس این کشور را در بردارند در بلند ترین سطح قربانی خشونت در جهان نیز قرار دارند، خشونت های جنسی، لت وکوب، محرومیت از کار و تحصیل تنها مشکلات زنان در افغانستان نیست.
درکنار این همه خشونتها و بد رفتاریها از سوی طالبان، خشونتها در درون بسیاری از خانوادههای افغانستان نیز جریان دارند و هنوز هم اندکی از این پدیده کاسته نشده و هر روز در حال افزایش است.
مسعوده كوهستاني یک تن از زنان معترض، که تجربه مشابه با تمام زنان افغانستان دارد در این گفتگو از بیاعتنایی سازمان ملل در مقابل زنان افغانستان میگوید« سازمان ملل و جامعه جهانی در مقابل، خشونت، کشتار، قتلهای زنجیرهای، بازداشت های خود سرانه، نکاح اجباری و زندانی و شکنجه دختران معترض سکوت اختیار کرده و جهان هنوز هم در مقابل این همه بیعدالتی آرام است».
مسعوده که خود شاهد بازداشت و قتل دختران همکارانش نیز بوده است از بدتر شدن وضعیت زنان در کشور نگران است او میگوید« امروز در افغانستان اپارتاید جنسیتی رسماً صورت میگیره، زنان زنده به گور میشوند، زنان حق زندگی را ندارند، دختران معترض دو نیم سال است که برای اندکی زندگی صدا بلند میکنند اما هنوز هیچکسی هیچ راهکاری برای حل این مسئله نداشته است».
با این همه، خیمههای دادخواهی در کشورهای مثل آلمان هنوز هم پابرجاستند و دختران افغانستان از جهان میخواهند در کنار آنها به اپارتاید جنسیتی نه بگویند.
یکی از بخشهای مهم قربانی در رژیم طالبان، سینماگران زن و هنرپیشه های زن هستند که از نبود امنیت و فرهنگ هنر در افغانستان ناراضی بوده و با خشونت های زیادی رو به رو شده اند.
یاسمین یارمل، فعال حقوق زن و سینماگر، به تلویزیون بینا گفت،« در طول تاریخ افغانستان همواره زنان مورد خشونت و ستم قرار گرفتند، در هر حکومت و هر دورهای زنان طمع تلخ ظلم را چشیدند، زنان افغانستان با اشکال متفاوت خشونت های متفاوتی را تحمل کردند».
این هنرپیشه زن افغانستان همچنان تاکید میکند که در دو سال پسین زنان در افغانستان بیشتر از هر دورهای دیگر قربانی خشونتهای گوناگون شده اند، حتی خشونتهای خانوادگی نیز افزایش یافته است.
این زنان از جامعه جهانی و سازمان ملل خواستار اقدام جدی برای جلوگیری از خشونتهای بیشمار دربرابر زنان در افغانستان استند.
با این همه، هنوز هم هیچ آماری قربانی، شکنجه، بازداشت و کشته شدن زنان پس از تسلط طالبان بر افغانستان به ثبت نرسیده است و همواره قوانین وضع شده از سوی این گروه با سانسور و انکار انجام می شوند.