هم‌زمان با روز جهانی مهاجرت، سازمان جهانی مهاجرت (آی‌او‌ام) می‌گوید که در سال‌جاری یک میلیون و ۲۰۰ هزار مهاجر افغانستان از کشورهای ایران و پاکستان اخراج ویاهم داوطلبانه به وطن‌شان برگشته‌اند.
سازمان جهانی مهاجرت روز چهارشنبه، ۲۸ قوس، در گزارشی این آمار را نشر کرده است.
براساس گزارش، از میان این تعداد مهاجران افغانستان، بیش از ۱.۱ میلیون مهاجر بدون مدرک از ایران و حدود ۸۰ هزار و ۵۰۰ تن دیگر از پاکستان وارد کشورشان شده‌اند.
یافته‌های آی‌او‌ام نشان می‌دهد که ۶۶ درصد از مهاجران افغانستان به‌گونه اجبار از ایران اخراج شده‌اند.
سازمان جهانی مهاجرت گفته که برگشت کننده‌گان را در گذرگاه‌های مرزی اسلام‌قلعه، پل‌ابریشم، اسپین‌بولدک و تورخم ثبت کرده است.
در بخشی از گزارش آمده است: «بسیاری از آنها با منابع مالی و مادی اندک وارد مرز افغانستان شدند و به مناطقی از کشور رسیدند که با شرایط اقتصادی چالش برانگیز و بیکاری بالا مشخص بسر می‌برند.»
به گفته این نهاد جهانی حامی پناهنده‌گان، مهاجران افغانستان که در مسیرهای «پرخطر» و با اتکا به قاچاقچیان مهاجرت می‌کنند پس ورود به ایران و پاکستان اکثر آنان از «اثتسمار» رنج می‌برند.
در گزارش علت مهاجرت شهروندان افغانستان چنین توضیح داده شده است: «برای دنبال کردن فرصت‌های اقتصادی، جستجوی امنیت، دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی و ملاقات با اعضای خانواده و سایر سفرهای کوتاه‌مدت، بین کشور خود و پاکستان یا ایران رفت و آمد می‌کنند.»
آمارهای سازمان جهانی مهاجرت نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۴ به تعداد ۳.۷۵ میلیون مهاجر بدون مدرک قانونی اقامت افغانستان در ایران و ۲.۵ میلیون تن دیگر در پاکستان زنده‌گی می‌کنند.
با این وجود، و برپایه گزارش‌ها، مهاجرت شهروندان افغانستان به بیرون از این کشور هم‌چنان به شدت ادامه دارد.
عمده‌ترین دلایل ترک افغانستان توسط شهروندان این کشور، بیکاری، فقر، سرکوب و وضع محدودیت‌‌ها توسط طالبان پنداشته می‌شود.
