هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) و دفتر حقوق بشر این سازمان در گزارش تازه‌ای یافته‌های‌شان در مورد وضعیت آزادی رسانههای افغانستان منتشر کردند.
این گزارش که روز سه‌شنبه، ۶ قوس، توسط یوناما نشر شد، وضعیت کار روزنامه‌نگاران افغانستان از ۱۵ آگست سال ۲۰۲۱ (سقوط دولت پیشین و برگشت طالبان به قدرت) تا ۳۰ سپتمبر، سال ۲۰۲۴ میلادی را به بررسی گرفته است.
براساس گزارش، در مدت زمان یادشده خبرنگاران در افغانستان در فضای پُر از «سانسور و محدودیت‌های شدید» کارشان را انجام داده‌اند.
در این میان، زنان خبرنگار با روبه‌رو شدن به «محدودیت‌های تبعیض‌آمیز» که برکار آنان تأثیر گذاشته پ، بیشتر سنگینی بار محدودیت‌های وضع شده توسط طالبان را بردوش کشیده‌اند.
گزارش یادشده تحت عنوان «آزادی رسانه‌ها» تهیه شده و ۳۳۶ رویداد نقض حقوق بشر در میان جامعه رسانه‌ای افغانستان را مستند کرده است.
یافته‌های گزارش نشان می‌دهد که خبرنگاران در افغانستان با ۲۵۶ مورد «بازداشت‌های خودسرانه» و ۱۳۰ مورد «شکنجه» توسط طالبان روبه‌رو شده‌اند.
از سوی دیگر خبرنگاران افغانستان در مدت یادشده ۷۵ بار مورد «تهدید یا ارعاب» قرار گرفته است.
این گزارش حاکی‌ست که خبرنگاران و رسانههای افغانستان در شرایط «دشوار» کار می‌کنند.
روزا اوتونبایوا، رییس یوناما می‌گوید که روزنامه‌نگاران با قوانینی نامشخصی مواجه هستند که چیستی و چرایی کارشان را زیر سایه قرار داده و آنان را با تهدید و ارعاب روبه‌رو می‌کند.
او از طالبان خواسته که: «از مقامات بالفعل می‌خواهیم که ایمنی و امنیت همه روزنامه‌نگاران و کارمندان رسانه را در حین انجام وظایف خود تضمین کنند و اهمیت زنان شاغل در بخش رسانه را کاملاً به رسمیت بشناسند.»
ولکر تورک، کمیشنر عالی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد گزارش مشترک این نهاد با یوناما را «بسیار نگران‌کننده» خوانده است.
آقای تورک گفته است: «تمام تلاش باید انجام شود تا اطمینان حاصل شود که روزنامه نگاران و کارکنان رسانه، که شامل همه زنان می شود، مورد احترام و محافظت قرار می گیرند.»
این گزارش در اوضاعی نشر شده که تازه‌ترین دستور طالبان بر رسانههای افغانستان نشر تصاویر زنده‌جان‌ها در تلویزیون‌ها را منع کرده است.
تاکنون این دستور در شماری از ولایت‌ها اجرایی نیز شده و در کنار توقف فعالیت رسانه‌ها، نگرانی نهادهای حامی و پشتیبان خبرنگاران و رسانه‌ها را در پی‌داشته است.
